Kolno – wiadomości, informacje, historia, turystyka, atrakcje

Gród, który dał początek miastu, powstał w okresie wczesnego osadnictwa mazowieckiego przypadającego na XI i XII wiek nad rzeką Pisą.

Kolno. Początki osadnictwa

Pierwotne Kolno mieściło się  piaszczystym wzniesieniu, które było oblane wodami Pisy z jednej strony, a z drugiej otoczone rozległymi bagnami, pełniło rolę strategiczną i handlową. Jaćwingowie i Krzyżacy bowiem mieli chrapkę na owe ziemie.

Kolno. Nadanie praw miejskich

Prawa miejskie nadał  książę mazowiecki Janusz I  28 czerwca 1425 roku. Przywilej lokacyjny oznaczał dla mieszczan wolność sądów, uwalniał miasto od wszelkiego zwierzchnictwa urzędników książęcych i od ceł. Wymieniony dokument miał ogromne znaczenie dla dalszych losów miasta, ponieważ przyspieszył jego rozwój i znaczenie.

 

O znaczeniu ówczesnego Kolna nad Pisą świadczy również wczesna budowa w nim kościoła pod wezwaniem św. Katarzyny w ostatnim ćwierćwieczu XIV wieku.

Kolno. Przenosiny miasta

Na skutek wzrostu osadnictwa na Wyżynie Kolneńskiej, miasto zostało przeniesione na nowe miejsce, nad rzekę Łabnę, gdzie istnieje do dziś. Dokonał tego książę mazowiecki Bolesław IV. Nowe miasto Kolno miało układ szachownicy. Bagna otaczające miasto z trzech stron stanowiły naturalną jego obronę. Pośrodku  niego znajdował się duży rynek, z którego rozchodziło się osiem uli. W północno-zachodniej części rynku stał drewniany kościół pod wezwaniem św. Katarzyny otoczony cmentarzem, przeniesiony równocześnie z miastem na nowe miejsce.

Kolno. Czasy kryzysu

Śmierć Jana III Sobieskiego w 1696 r. zakończyła okres względnego spokoju na terenach północno-wschodniego Mazowsza. W tym czasie miasto prawdopodobnie podźwignęło się nieco z upadku. Już wkrótce ogarnęła ziemię kolneńską długotrwała „wojna północna”, której uczestnicy grabili kolejno obce sobie ziemie. W styczniu 1708 r. przez Kolno przechodził z grupą wojsk król szwedzki Karol XII, a w sierpniu 1734 r. obalony król polski Stanisław Leszczyński. Grabieżom i gwałtom zbrojnie przeciwstawiali się mieszkańcy puszczy zwani Kurpiami.

 

Dla Kolna i okolic oznaczało to kolejne pożary i zniszczenia. Powstanie kościuszkowskie, będące próbą ratowania kraju przed ostatecznym upadkiem, nie ominęło ziemi kolneńskiej. W czasie walk o Kolno w lipcu 1794 r. Prusacy miasto zrabowali, a następnie spalili. W powstaniu zginęło wielu kolnian i włościan z okolicznych wsi biorących udział w walce.