Uderzać o świcie siedemnastego!

Mołotow oświadczył, że wystąpienie zbrojne Związku Sowieckiego nastąpi zaraz, być może nawet jutro (…) Stalin przyjął mnie o drugiej w nocy w obecności Mołotowa i Woroszyłowa i oświadczył, że Armia Czerwona przekroczy dziś rano o godzinie szóstej granicę sowiecką na całej długości od Połocka do Kamieńca Podolskiego. Dla uniknięcia nieporozumień prosił usilnie, aby lotnictwo niemieckie od dzisiaj nie przekraczało na wschód linii Białystok-Brześć-Lwów. Samoloty sowieckie rozpoczną już dzisiaj bombardowanie terenów na wschód od Lwowa.
— Friedrich-Werner von der Schulenburg, Ściśle tajne, nr 371

O 3 nad ranem oddziały Armii Czerwonej przekraczały polską granicę kierując się na Wilno, Grodno, Nowogródek i Kobryń. Zaskoczeni polscy żołnierze pełniący warte na pograniczach (kiedyś ochroną granic zajmowało się wojsko) szybko ulegli wrogowi. Sprawy nie ułatwił naczelny wódz Polski, który zalecił by unikać konfrontacji z Sowietami. Po kilku dniach z jednej strony armia niemiecka stała na linii Knyszyn – Białystok – Narew – Hajnówka – Brześć Litewski. Zaś po drugiej stronie Białostocczyzny znajdowała się armia rosyjska, która wyparła polskich żołnierzy z Białegostoku w nocy z 21 na 22 września 1939r.

5 dni po ataku Rosji na Polskę w 1939 roku żołnierze radzieccy dotarli do Białegostoku. Wtedy też okupujący miasto Niemcy przekazali Rosjanom władanie grodem. Akt przekazania odbył się w dzisiejszym Pałacu Branickich. Wówczas budynek nie przypominał go, gdyż został ogołocony całkowicie z „polskości”. Tylko w pokoju, gdzie spotkały się delegacje obu agresorów na ścianie uchował się polski orzeł.

Orkiestra grała „Deutschland, Deutschland uber Alles”. Obie kompanie sprezentowały broń i flaga ze swastyką zaczęła się opuszczać. Do masztu podszedł oficer sowiecki i założył inną, czerwoną flagę, z sierpem i młotem. Na balkonie Pałacu zawisł wielki portret Stalina. Po oficjalnym przekazaniu miasta – Rosjanie i Niemcy udali się na wspólny obiad do hotelu Ritz. Białostoczanie automatycznie stali się obywatelami ZSRR, Białystok zaś stolicą Zachodniej Białorusi. Z takiego obrotu spraw cieszyli się Żydzi, którzy uważali że przy Sowietach będą bezpieczniejsi. Słyszeli bowiem jak traktowani są inni Żydzi w Niemczech. Nie były to jeszcze czasy Holocaustu, ale spirala nienawiści już narastała.

 

Z nową sytuacją nie mieli problemu również mieszkający w mieście Ukraińcy i Białorusini. Rosjanie byli im bliżsi kulturowo niż Niemcy. Ponadto pamiętali „Bieżeństwo” czyli masowe wygnania i wysiedlenia osób prawosławnych w 1915 roku. Z obszarów na wschód od Białegostoku wyjechało nawet osiemdziesiąt procent mieszkańców. Wędrowali w skwarze, bez wody i jedzenia. Niemieckie samoloty bombardowały wojsko, nie szczędząc uciekinierów. Przy drogach pozostały mogiły, a część ciał była niepogrzebana. Wybuchły epidemie oraz doszło do masowej śmierci dzieci.

 

Po takich pamiątkach trudno więc winić za przyjazne nastawienie Żydów, Ukraińców oraz Białorusinów do Rosjan. Polacy naturalnie traktowali ich jak agresorów i wrogów. Niestety, prawda jest brutalna niewiele mogli. Cios z Rosji był potężny, ale nie oszukujmy się, nawet gdyby takowy nie nastąpił, to Hitler bez problemu by zajął pozostałe polskie Kresy, do których jeszcze niemieckie wojska nie dotarły.

 

Polskie wojsko w II RP było fatalne. W czasie wybuchu II Wojny Światowej – mieliśmy milion żołnierzy przeciwko prawie 2 milionowej armii Niemiec. Ta w 2 tygodnie zajęła połowę kraju. Dlatego, gdy Stalin 17 września dołożył do siebie jeszcze 600 000 żołnierzy, to tym bardziej nie mieliśmy szans. I to na własne życzenie. W 1939 roku mężczyzn zdolnych do służby wojskowej było w Polsce około 4,5 mln. Tylko połowa miała przeszkolenie wojskowe. Polacy na modernizację armii, fortyfikacje i zapasy mobilizacyjne wydawali 1/8 wojskowego budżetu. Reszta była przejadana przez żołnierzy, oficerów oraz przeznaczana była na utrzymanie potężnej ilości koni, gdy prężnie rozwijała się już motoryzacja. Swoje dołożyła także rozdmuchana administracja wojskowa. Przegraliśmy, bo militarnie byliśmy gotowi na kolejną I Wojną Światową oraz dlatego, że wierzyliśmy że przyjdą nam z pomocą sojusznicy. 

 

Okupacja Białegostoku przez Rosjan trwała do 22 czerwca 1941 roku. Wówczas wybuchła wojna niemiecko-sowiecka.

Partnerzy portalu: