Featured Video Play Icon

Nowoczesne budynki z białostockimi zabytkami. Pasują do siebie?

Białystok dotychczas szczycił się jednym z najpiękniejszych dworców kolejowych w Polsce, teraz jeszcze do tych niesamowitych wnętrz dobudowano stylowe zadaszenie nad peronami, jest też tunel łączący budynek z peronami oraz ul. Bohaterów Monte Cassino z Kolejową. To wszystko zastąpiło stare, brzydkie kładki, których bały się dzieci, a może i nawet dorośli. Wszystko za sprawą schodów. Pomiędzy szczeblami były tak duże szczeliny, że niektórzy sądzili – oczywiście przesadnie – że można spaść. Od kilku tygodni – wszelkie prace remontowe zakończyły się.

Obejrzyjcie powyższy film, by zobaczyć jak nowoczesna architektura łączy łączy się z zabytkiem. A takich przykładów w Białymstoku nie jest zbyt dużo. Budynek dworca kolejowego ukończono około 1862 roku równolegle z uruchomieniem linii kolejowej prowadzącej z Warszawy do Petersburga przez Białystok, Grodno i Wilno. Podczas I wojny światowej budynek został zbombardowany, a w 1915 roku spalony przez wycofujące się wojska rosyjskie. W 1919 roku obiekt odbudowano zgodnie z pierwotnym planem. W 1944 roku dworzec został spalony przez wycofujące się wojska niemieckie. W latach 1946-1949 odbudowany, w latach 1989-2003 przeszedł gruntowną modernizację.

Innym przykładem dobudowania czegoś nowego do istniejącego zabytku jest Galeria Alfa na Świętojańskiej, której część stanowi dawna fabryka i pałac. Fabryka wyrobów jedwabnych, której właścicielami byli obywatele pruscy Eugeniusz Becker i Alfred Frisch to centralna część obecnego budynku. Łatwo ją rozróżnić, gdyż oryginalne cegły od nowoczesnych nieco się różnią. Fabryka od chwili powstania należała do największych w Białymstoku. Dynamiczny rozwój zespołu i powiększanie jego obszaru datuje się od 1895 roku. Centrum handlowe zostało otwarte 15 października 2008 roku.

Kolejny, nieco wzbudzający kontrowersje przykład to budynek Austerii (Astorii), do którego dobudowano nowoczesny – inny budynek. Ten pierwszy od lat stoi dumnie przy ul. Henryka Sienkiewicza 4 i został wybudowany w 1753 roku. Pierwszymi mieszkańcami kamienicy była rodzina Korbutów, pracująca na dworze Branickich. W XIX wieku właścicielem budynku został Chaim Zabłudowski. W drugiej połowie tego stulecia nabył go żydowski kupiec Barenbaum. Prowadził w nim sklep z materiałami piśmiennymi. Od początku XX wieku aż do końca lat 30 w budynku tym mieścił się ceniony przez białostoczan gabinet dentystyczny doktora Markusa Abramskiego. W tradycji miasta zapisał się ten obiekt głównie dzięki funkcjonującym w nim aptekom. Mieściła się tu też piwiarnia i „Bar kresowy”. Białostoczanie często gościli w istniejącej tu kawiarni.

Poważnie zniszczony podczas II wojny światowej, odbudowany został w 1946 roku na podstawie wytycznych Stanisława Bukowskiego. Ten wyjątkowy architekt stworzył na nowo dzisiejsze centrum Białegostoku, gdy totalnie zniszczone wojną miasto odbudowywano. W dawnej Austerii utworzono Gospodę Ludową, po latach powróciła tam Astoria. W powojennej dobudówce natomiast jeszcze w latach 90. funkcjonował sklep spożywczy. Później całkowicie odnowiony i przebudowany na nowoczesny styl budynek służył jako przedłużenie Astorii – z pubem, salą bankietową i cukiernią. Obecnie to siedziba Nie Teatru.