Święta Góra Grabarka to prawosławna „Jasna Góra”. Dlaczego?

Święta Góra Grabarka, nazywana często „prawosławną Jasną Górą”, to jedno z najważniejszych miejsc kultu religijnego w Polsce, szczególnie dla wyznawców prawosławia. Znajduje się w województwie podlaskim, w pobliżu Siemiatycz, a jej historia sięga XVIII wieku, kiedy to miały miejsce wydarzenia, które uczyniły Grabarkę miejscem pielgrzymek i modlitwy.

Legenda głosi, że w 1710 roku, podczas wielkiej epidemii dżumy, mieszkańcy pobliskich terenów szukali ratunku przed chorobą. Według opowieści, jeden z mieszkańców Siemiatycz miał wizję, w której objawiło mu się, że jedynym sposobem na ocalenie będzie modlitwa na pobliskim wzgórzu. Zaniesiono tam krzyż, a przy źródle u stóp góry modlono się o ratunek. Osoby, które tam przybyły, obmyły się wodą ze źródła, a po powrocie do domów ocalały z epidemii. Od tego czasu Góra Grabarka zaczęła przyciągać pielgrzymów z całej Polski, którzy wierzyli w uzdrawiającą moc tego miejsca. We­dług kroniki siemiatyckiej parafii ratunek od choroby znalazło wówczas ok. 10 tys. ludzi.

Dziś Grabarka jest nie tylko miejscem modlitw, ale także symbolem duchowego odrodzenia. Corocznie, zwłaszcza w święto Przemienienia Pańskiego, tysiące wiernych przybywa tu z krzyżami, które zostawiają na górze, licząc na spełnienie swoich modlitw. Widok wzgórza pokrytego krzyżami, o różnej wielkości, wykonanymi z różnych materiałów, robi ogromne wrażenie. Wiele z tych krzyży opatrzonych jest intencjami lub imionami, co nadaje temu miejscu głęboki, osobisty wymiar.

Na szczycie wzgórza znajduje się cerkiew, która także ma burzliwą historię. Pierwsza cerkiew na tym miejscu została podpalona i spłonęła, a obecna została odbudowana na początku lat 90. XX wieku. Odbudowa cerkwi po pożarze była nie tylko aktem odnowy fizycznej, ale i duchowej – miejscowa społeczność zebrała środki i pracowała nad rekonstrukcją miejsca kultu, co umocniło jego znaczenie.

Nieodłącznym elementem pielgrzymek na Grabarkę jest rytuał obmywania się wodą ze świętego źródła, które do dziś uważane jest za cudowne. Wielu pielgrzymów przynosi chusteczki, które moczą w źródlanej wodzie i przykładają do bolących miejsc, wierząc, że woda ta przyniesie im uzdrowienie. Grabarka nie jest tylko miejscem ważnym dla duchowości prawosławnej. Odwiedzają ją również ludzie innych wyznań i kultur, przyciągani atmosferą modlitwy, ciszy i kontemplacji, jaką oferuje to miejsce. Dla wszystkich jest to przestrzeń refleksji i wewnętrznej odnowy, co sprawia, że Grabarka pozostaje jedną z najważniejszych duchowych stolic Podlasia, ale też całej Polski.

Warto zaznaczyć, że Święta Góra Grabarka jest nie tylko miejscem religijnym, ale także historycznym świadectwem wielokulturowości Podlasia. Region ten przez wieki był miejscem spotkań różnych tradycji, w tym katolickiej, prawosławnej, żydowskiej i muzułmańskiej, a Grabarka, będąca centrum prawosławia, jest ważnym elementem tego wielobarwnego krajobrazu duchowego.